TUỔI TRẺ SỐNG TRÒN BỔN PHẬN

TUỔI TRẺ SỐNG TRÒN BỔN PHẬN

-Dr. VŨ ĐỨC Âu Vĩnh Hiền, N.D.

1-SỐNG TRÒN BỔN PHẬN ĐỐI VỚI CHA MẸ:

     Khi tôi có bậc cha mẹ yêu thương tôi; tôi làm một đứa con ngoan ngoãn không là việc khó. Trái lại, nếu cha mẹ đang ghét bỏ tôi; tôi vẫn phải khắc phục những khó khăn, để trở nên đứa con ngoan, vì đó là bổn phận làm con đối với cha mẹ; và xem như tôi đã học, và thực hiện được những lời khuyên dạy hiếu đạo của bậc thánh hiền.

     Khi cha mẹ gọi tôi, tôi nên lễ phép lên tiếng hồi đáp lập tức. Thí dụ: -Thưa cha mẹ con ở đây, cha mẹ cần sai bảo con điều gì? Khi cha mẹ sai bảo tôi làm việc gì, tôi sẽ làm việc đó ngay, không chậm trễ. Khi cha mẹ dạy bảo tôi điều gì, tôi sẽ lắng nghe một cách tôn kính. Khi cha mẹ quở trách tôi điều gì, tôi sẽ vâng lời và chấp nhận lời dạy bảo của cha mẹ. Sau đó, tôi sẽ cố gắng hết sức để thay đổi, và sửa chữa tốt hơn trong lần tới.

     Vào mùa đông, tôi phải chăm sóc cho cha mẹ được ấm áp. Thí dụ: cha mẹ cần có đủ sự ấm áp về trang phục cá nhân, nhà ở, và nơi ăn ngủ, . . .Vào mùa hè, tôi phải chăm sóc cho cha mẹ được mát mẻ, và nhà ở phải được thoáng khí.

     Mỗi buổi sáng, tôi sẽ thức dậy trước khi cha mẹ tôi thức. Mỗi buổi tối, tôi sẽ đi ngũ sau khi cha mẹ tôi đã ngũ. Vào mỗi buổi sáng, tôi luôn luôn dùng lời thăm hỏi sức khỏe đến cha mẹ, để chứng tỏ sự quan tâm của con đối với cha mẹ.

     Thí dụ: -Thưa cha mẹ, đêm qua cha mẹ có ngũ được ngon giấc không? hay -Thưa cha mẹ, sáng nay cha mẹ có khỏe không?  Vào ban đêm, để cha mẹ được nghỉ ngơi tốt lành, tôi luôn luôn kiểm soát lại sự an toàn về cửa khóa, điện, gas, lửa, nước, trước khi tôi đi ngũ.

     Cũng như, tôi thường thức giấc giữa đêm, và chú ý lắng nghe đến cha mẹ, để giúp đỡ nếu bất ngờ có gì xảy ra cho cha mẹ.

     Trước khi cần ra khỏi nhà, tôi phải thưa trình cho cha mẹ biết nơi nào tôi đang đi đến; vì cha mẹ luôn luôn có mối quan tâm đến con trẻ của mình. Thí dụ: -Xin phép cha mẹ, con đến nhà anh Việt để mượn sách, thưa cha mẹ?  Sau khi trở về nhà, để cha mẹ được an tâm, và biết rằng con đã trở về. Tôi phải đến trình diện với cha mẹ, và nói rằng - Thưa cha mẹ, con đã trở về.    

     Nếu bất cứ việc gì có thể làm vui lòng cha mẹ, mà là việc tốt và hợp lý, tôi sẽ cố gắng hết sức để đạt được cho cha mẹ.  Nếu một việc nào đó có thể khiến cho cha mẹ tôi buồn lòng, mà có lý do, tôi sẽ cẩn thận giữ việc đó xa khỏi tầm tay của họ.

     Khi cha mẹ làm điều sai trái, tôi sẽ gấp rút khuyên họ thay đổi. Tôi sẽ làm việc này với thái độ ân cần thương yêu, lời nói ôn hòa, và giọng nói nhẹ nhàng êm ấm. 

     Nếu cha mẹ không chấp nhận lời khuyên của tôi, tôi sẽ chờ cho đến lúc họ có tâm trạng vui vẻ hơn. Khi đó tôi cố gắng khuyên can họ lần nữa, với thái độ buồn thương.Thí dụ như vừa nói vừa khóc. Nếu cần thiết, tôi giải thích để họ hiểu biết thêm.

     Sau cùng, nếu họ không theo lời khuyên can của tôi, mà còn nổi giận đánh chửi tôi, tôi sẽ không vì thế, mà có thái độ ác cảm chống lại họ.  Khi cha mẹ bị đau yếu, tôi đưa họ đi thăm y sĩ để điều trị, và tôi sẽ chăm sóc cho họ, ngày lẫn đêm, thường xuyên ở bên cạnh giường bệnh, để giúp họ trong mọi việc cần thiết. 

     Nếu cha mẹ nằm bệnh viện, vì bệnh tình trầm trọng; tôi cố gắng thu xếp những việc làm của tôi, để có thời gian thường xuyên, ngày đêm vào bệnh viện thăm viếng và an ủi cha mẹ, để giúp tinh thần cha mẹ được lạc quan, và sức khỏe sớm được bình phục hơn.

     Khi cha mẹ qua đời, tôi theo nghi lễ thích đáng để sắp xếp, và hoàn tất chu đáo việc an táng cha mẹ. Sau đó, trong tâm khảm, tôi luôn tôn thờ, và ghi nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ, như lúc cha mẹ còn sống.

     Trong ba năm đầu tiên, sau khi cha mẹ qua đời, vì nỗi đau buồn thương tiếc cha mẹ, tôi sẽ tránh xa những nơi có cảnh vui chơi, ăn uống rượu trà, và không tham dự vào những sinh hoạt lễ hội đông người. Ngoài ra, tôi sẽ giữ ngày giỗ hàng năm, như ngày lễ kỷ niệm sự qua đời của cha me, và thành kính tưởng nhớ đến công ơn cha mẹ.

2-SỐNG TRÒN BỔN PHẬN ĐỐI VỚI ANH CHỊ EM RUỘT THỊT TRONG NHÀ:

     Nếu tôi là người con trưởng, anh hay chị cả, trong gia đình, tôi sẽ đối xử tốt, và giúp đỡ  những người em nhỏ hơn tôi.  Nếu tôi là người con thứ, em nhỏ tuổi, trong gia đình, tôi sẽ kính trọng và yêu thương những anh chị lớn tuổi của tôi. Chỉ khi tôi có thể duy trì được những mối hòa thuận giữa các anh chi em ruột thịt, và sự ngoan ngoãn của tôi đối với cha mẹ. Khi đó tôi mới nhận thấy giá trị của những mối liên hệ gia đình, đáng quí hơn tất cả những tài sản của cải vật chất.

     Cũng như, giữa tôi và các anh chị em chúng tôi sẽ không có một sự bực bội nào có thể xảy ra.  Khi tôi có những bất đồng ý kiến với các anh chi em trong nhà, tôi cố gắng giữ bình tĩnh, và cẩn thận trong những lời nói, cũng như kiềm chế được những lời chỉ trích có hại; khi đó những cảm giác nóng giận của tôi sẽ tự nhiên biến mất.

     Đối với các anh chị em trong thân tộc, tôi luôn luôn cư xử đối với họ giống như những anh chị em ruột thịt của riêng tôi. Đối với những bậc cô bác chú thím, cậu mợ, dì dượng trong thân tộc, tôi luôn luôn cư xử đối với họ, giống như tôi cư xử đối với cha mẹ của tôi; vì họ ngang hàng với cha mẹ tôi.    

3-CẨN THẬN TRONG ĐỜI SỐNG HÀNG NGÀY:

     Trong đời sống hàng ngày, tôi nhận thức được rằng thời gian đi qua rất nhanh, tôi  không thể kéo lui nó được, và tuổi đời của tôi đang được trưởng thành theo tháng năm. Cho nên, tôi rất đặc biệt quí trọng thời gian hiện tại, tôi sẽ không hoang phí nó, mà tôi sẽ dùng nó để làm những việc có ích lợi cho bản thân tôi, hoặc có ích lợi cho những người khác. Hơn nữa, tôi cố gắng tập sống theo tinh thần: “Tiên học lễ hậu học văn” và “Thương người như thể thương thân.”

     Mỗi buổi sáng thức dậy, tôi có thói quen xếp mền gối ngay ngắn, và làm những việc vệ sinh cá nhân như: rửa mặt, đánh răng, chải đầu, thay quần áo, . . . Rồi tôi tập thể dục khoảng 30 phút. Sau đó, tôi cảm thấy tinh thần và thân thể được khỏe khoắn dễ chịu, để bắt đầu cho một ngày đi học và làm việc của tôi. 

     Mỗi ngày tôi luôn luôn tắm gội, để giữ cho thân thể được sạch sẽ.  Về phục sức, tôi luôn luôn mặc quần áo sạch sẽ, tươm tất, và quần áo không cầu kỳ lố lăng, mà chỉ dễ nhìn và thích hợp tùy theo hoàn cảnh tôi hiện diện.

     Ngoài ra, tôi sẽ không để cho đầu bù tóc rối, mà luôn giữ tóc được chải vén khéo. Tôi không để tóc quá dài, và không thích hớt tóc quá cao, chỉ vừa tầm ngắn gọn thích hợp với tuổi học sinh.

     Về việc ăn uống, tôi dùng 3 bữa ăn chính trong ngày như: điểm tâm buổi sáng, cơm trưa, và cơm chiều. Vì lợi ích sức khỏe, tôi chỉ ăn uống vừa đủ lượng, không quá no bụng, và trong cách ăn thư thả, để tôi có đủ thời gian nhai kỷ những thực phẩm đang ăn. Nếu tôi nhận thấy quần áo tôi mặc, và việc ăn uống của tôi không được cao giá như những người khác, tôi không nên quan tâm đến; bởi vì quan niệm sống khác nhau tùy theo mỗi người. Tôi biết rằng người ta ăn uống để sống chỉ cần có đủ dinh dưỡng, và quần áo dùng để che thân cần được ấm áp, sạch sẽ và tươm tất dễ nhìn là cần thiết.

     Khi phát ngôn, tôi nói với giọng nói rõ ràng, và thái độ ôn hòa xây dựng; hơn nữa, sự trung thực và lương thiện là tính chất quan trọng trong lời nói; tôi tránh nói những lời dối gạt, có tính gian trá bất lương.

     Tôi chỉ nói lên sự thật; tôi sẽ không dùng lời nói để làm sai ý nghĩa của sự kiện. Những lời xảo quyệt tuyệt đối phải tránh bằng mọi giá.

     Có người thích nói về những ưu điểm của người khác. Ngược lại, có người thích nói những khuyết điểm của người ta. Nếu những điều thị phi đó không liên quan đến việc làm của tôi, tôi sẽ không bao giờ can dự vào chúng.    

     Trong đời sống hàng ngày, tôi sẽ không làm hay nghỉ đến những việc, dù rất tầm thường, mà sai trái, hay bất công đối với người khác, vì những việc sai trái sẽ mang đến những hậu quả có hại cho tôi. Nếu tôi làm như thế, tôi sẽ làm cho cha mẹ tôi bị đau lòng, bởi vì những bậc làm cha mẹ đều không muốn nhìn thấy con của mình làm những việc không tốt, hay bất hợp pháp. Đối với một đồ vật nhỏ của người khác, tôi sẽ không tham lam lấy nó làm của riêng, mặc dù cha mẹ tôi không biết. Nhưng nếu tôi lấy nó, về sau cha mẹ tôi sẽ biết được, và sẽ đau lòng vì việc làm không tốt của tôi.  Khi thân thể của tôi bị thương, cha mẹ tôi sẽ lo lắng cho tôi. Nếu đức hạnh của tôi bị làm tổn thương, cha mẹ tôi sẽ cảm thấy bị xấu hổ.

     Khi giao tiếp với những người cao niên quen biết, cũng như xa lạ, tôi luôn luôn có lời nói ân cần lễ phép, và thái độ tôn trọng họ, để thể hiện tinh thần kính lão đắc thọ đối với những người cao niên. Trong các việc đi, ngồi, ăn, uống, tôi luôn luôn nhường để người lớn tuổi hơn tiến tới trước tiên; những người nhỏ tuổi hơn nên theo sau. Khi tôi thấy những thành công tốt của những người khác, tôi phải xem đó là một gương mẫu để noi theo. Mặc dù, khả năng của tôi chưa bằng họ, nhưng tôi xem đó là động lực thúc đẩy tôi phải cố gắng học tập nhiều thêm. Khi tôi thấy những thất bại và lầm lỗi của người khác, tôi phải lập tức kiểm soát lại bản thân của tôi. Nếu tôi đã có lần bị lầm lỗi như thế, tôi sẽ sửa sai ngay. Nếu không có lỗi như thế, tôi sẽ cảnh giác, cẩn thận hơn để tránh tạo ra những lỗi lầm như thế trong tương lai. Tôi nhận thức được rằng nếu những lời phê bình khiến cho tôi bị tức giận, và những lời khen ngợi làm cho tôi vui mừng. Dần dần, những người bạn tốt sẽ xa lánh tôi, và những người bạn xấu sẽ đến gần tôi hơn. /.

  -Dr. VŨ ĐỨC Âu Vĩnh Hiền, N.D.